- Menopoz döneminde kaybedilen hormonların dışarıdan yerine konmasıdır. Fonksiyonel tıptaki önemi bu hormonların biyoeşdeğer yani vücutta üretilenle aynı biyokimyasal yapıda olması özelliğidir. Piyasadaki hazır sentetik ilaçlardaki estrojenler ise CEE (konjuge equine estrojen) olarak adlandırılan at idrarından elde edilenlerdir. Progesteronları ise progestrin olarak adlandırılan progesteronumsu ajanlar olup vücutta çok fazla inflamasyona (yangıya) yol açmaları en büyük sıkıntıdır.
- Estrojen dalgalanmaya başlayıp oynaklaştığı ve progesteronun ise artık neredeyse hiç olmadığı dönemde 45’li yaşlarla birlikte adet aralarının açılmasıyla artık estrojen kullanmalıyız dersek zaten progesteron ile karşılanamayan estrojeni daha da arttırmış ve dominansına katkı sağlamış oluruz. Perimenopoz dediğimiz bu dönemde önemli olan şey progesteronu yerine koymak aynı zamanda estrojenin iyi metabolize olmasını sağlamaktadır. Hormon replasman tedavisi öncesinde estrojenin vücutta artık iyice düştüğünden emin olmalıyız.
“MENOPOZA GİRDİM HEMEN ŞU DOĞAL HORMON KREMLERİNİ ALIP KULLANAVEREYİM!”
Bu tedaviye başlamadan önce vücudun homeostazının (dengesinin) nasıl olduğunu anlamamız gerekir.
- Estojen zaten vücudumuza çok fazla yerden geliyor, kozmetikler, temizlik malzemeleri, makyaj malzemeleri, yediğimiz içtiğimizden sentetik olarak alıyoruz. En önemli diğer bir kaynak da yağ dokumuz. Eğer bu doku fazlaysa orada var olan aromataz enzimi ile E1 estron olarak dönüşüm gerçekleşiyor. Aromatazın aktivitesini arttıran diğer faktörler kortizol yani stres, inflamasyon ve insülindir. Yani insülin direnci varsa bu kötü estrojen olan E1 üretimi daha da körükleniyor.
- Estrojen aynı zamanda karaciğerde yıkılıp metabolitlerine dönüşür (Faz 1 ve Faz 2 reaksiyonları). Eğer bu reaksiyonlar düzgün çalışmıyorsa, bununla ilgili eksik vitamin-mineraller varsa ve enzimler düzgün çalışmıyorsa bu estrojen doğru bir şekilde yıkılamaz. Estrojen metabolitleri üç ayrı yolakta metabolize edilmektedir: 2OH, 4OH, 16OH. Bunlardan 4OH yolağına gidiş varsa sorun oluşmaktadır. (Kanser) Estrojen yıkıldıktan sonra ise bağırsaktan atılmak üzere paketlenir. Ancak bağırsakta disbiyozis yani bakteri dengesizliği varsa bu da ayrı bir sorundur. Buradaki patojen bakteriler atılmak üzere paketlenen estrojeni beta-glukuronidaz aktivitesiyle paketinden açarak tekrar bağırsaktan geri emilerek vücutta kalmasına neden olur. Bu da vücutta ekstra estrojen anlamına gelir.
- İşte biz menopoz döneminde hastaya hormon replasman tedavisi vereceksek tüm bu sistemleri düzgün çalışır hale getirmemiz gerekir. Genellikle önce iki aylık bir bağırsak terapisi, eksik vitamin-minerallerin yerine konması, beslenmenin düzenlenmesi, insülin direnci varsa düzeltilmesi, fazla yağ dokunun azaltılması, estrojenin bazı desteklerle iyi yolaklardan (2 OH) atılımının sağlanması desteğini vermeliyiz.
- Bu yüzden de fonksiyonel tıp bakış açısına sahip bir uzman tarafından bu dönemin yönetilmesi çok kıymetlidir.